آیا سرمنشا تمام بیماری‌ها از روده شروع می‌شود؟ 

حقیقتی غافلگیرکننده

 

بیش از ۲۰۰۰ سال پیش بقراط- پدر طب مدرن- ادعا کرد که منشا تمام بیماری‌ها از روده شروع می‌شود. با توجه به اینکه بعضی از ادعاهای او در طول تاریخ به اثبات رسیده است، احتمالا با خود فکر خواهید کرد آیا در مورد این موضوع نیز حق با او بوده است یا خیر.

این مقاله تمام مواردی را که باید درباره ارتباط بین روده و خطر ابتلا به بیماری بدانید را به شما می‌گوید.

 

خطر ابتلا به بیماری و روده

با اینکه نظر سقراط مبنی بر اینکه سرمنشا تمام بیماری‌ها از روده شروع می‌شود درست نبود، اما شواهد نشان می‌دهد که بسیاری از بیماری‌های مزمن متابولیسمی اینگونه هستند. باکتری‌های روده و استحکام دیواره روده مستقیما بر روی سلامت شما تاثیر دارند. 

طبق نتایج مطالعات متعدد، محصولات باکتریایی نامطلوب با نام اندوتوکسین‌ها ممکن است از طریق دیواره روده نشت کنند و وارد جریان خون بشوند. سیستم ایمنی بدن این ذرات به عنوان مولکلول‌های بیگانه شناسایی می‌کند و به آن‌ها حمله می‌کند و نتیجه بروز التهاب مزمن است.

بعضی از افراد فرض می‌کنند که این التهاب ناشی از رژیم غذایی ممکن است باعث مقاومت انسولینی و لپتینی بشوند. عواملی که باعث بروز دیابت نوع ۲ و چاقی می‌شوند. همچنین اعتقاد بر این است که این موارد باعث بروز کبد چرب نیز می‌شوند. 

التهاب با بسیاری از جدی‌ترین مشکلات پزشکی و سلامتی رابطه مستقیم دارد. با این وجود، یادتان باشد که این زمینه از تحقیقات پزشکی با سرعت زیادی توسعه می‌یابد و ممکن است، تئوری‌هایی که امروزه درست پنداشته می‌شود در آینده دچار تغییرات بشوند.

 

تاثیرات التهاب مزمن

التهاب جواب سیستم ایمنی بدن به وجود مهاجمان خارجی، سموم و یا صدمه سلولی است. هدف این التهاب کمک به بدن برای حمله به مهاجمان خارجی و ترمیم ساختارهای آسیب دیده بدن است. 

التهاب شدید ( کوتاه مدت )، مثل التهاب ناشی از گزش یک حشره در کل چیز خوبی محسوب می‌شود. بدون بروز این التهاب باکتری‌ها و ویروس‌ها می‌توانند به راحتی وارد بدن شده و باعث بروز بیماری و یا حتی مرگ شوند. اما نوع دیگری از التهاب که التهاب مزمن، درجه پایین و یا سیستمیک نامیده می‌شوند وجود دارد. این نوع از التهاب به خاطر طولانی مدت بودن ممکن است برای ما مضر باشد. این نوع از التهاب تمام بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهد و همچنین به طور نامناسبی به سلول‌های بدن حمله می‌کند.

برای مثال، رگ‌های خونی بدن _ مثل رگ‌های کرونر _ ممکن است دچار التهاب بشوند و باعث التهاب در ساختار مغز نیز بشوند. 

این روزها التهاب مزمن به عنوان یکی از دلایل اصلی بروز بسیاری از بیماری‌ها، شرایط خطرناک و جدی بدنی شناخته می‌شود. این موارد شامل چاقی، بیماری‌های قلبی، دیابت نوع ۲، سندرم متابولیسمی، آلزایمر، افسردگی و بسیاری از موارد دیگر است.

با این حال دلیل اصلی التهاب مزمن هنوز ناشناخته مانده است.

 

اندوتوکسین‌ها و نشت ورده

روده شما محل زندگی تریلیون‌ها باکتری است. به مجموع این باکتری‌ها فلور روده ( محل زندگی باکتری‌های روده ) گفته می‌شود. با اینکه وجود برخی از این باکتری‌ها برای بدن مفید است، اما برخی دیگر نیز مضر هستند. برای همین تعداد و ترکیب باکتری‌های روده می‌تواند تاثیر به سزایی بر روی سلامت روحی و جسمی شما داشته باشد.

دیواره سلولی بعضی از باکتری‌های روده – که با نام گرم منفی شناخته می‌شوند – حاوی لیپوپلی‌ساکاریدها است. مولکلول‌های بزرگی که با نام اندوتوکسین‌ها نیز شناخته می‌شوند.

این مواد می‌توانند باعث ایجاد واکنش ایمنی در حیوانات بشوند. در طی بروز یک عفونت شدید، این مواد می‌توانند باعث بروز تب، افسردگی، دردهای عضلانی و حتی شوک سپتیک بشوند. به علاوه، این مواد گاهی اوقات می‌توانند از روده به جریان خون راه پیدا کنند. ( گاهی اوقات به صورت مداوم و یا گاهی اوقات بعد از مصرف یک وعده غذایی )

اندوتوکسین‌ها ممکن است همراه با چربی موجود در رژیم غذایی شما وارد جریان خون بشوند، یا از دیواره روده که باید از عبور این مواد جلوگیری کند به داخل جریان خون نشت کنند. وقتی این اتفاق بیافتد، سلول‌های سیستم ایمنی بدن فعال می‌شوند. با اینکه مقدار این مواد به اندازه‌ای نیست که باعث بروز علائمی مثل تب بشوند، اما برای ایجاد التهاب مزمن کافی هستند. این التهاب در طول زمان برای شما مشکلاتی را به همراه خواهد داشت.

بنابراین، افزایش نفوذ پذیری روده ( نشت روده ) ممکن است دلیل اصلی بروز التهاب مزمن ناشی از رژیم غذایی باشد. 

وقتی که سطح اندوتوکسین در خون شما ۲ و یا ۳ برابر حد مجاز باشد، حالتی رخ می‌دهد که به آن اندوتوکسمی متابولیک گفته می‌شود.

 

رژیم غذایی ناسالم و اندوتاکسمی

در بسیاری از مطالعات بر روی اندوتوکسمی، محققان اندوتاکسین را مستقیما به جریان خون حیوانات آزمایشگاهی و یا انسان تزریق می‌کنند. نتایج نشان داده است که بالا رفتن مقدار اندوتاکسین در خون باعث می‌شود که مقاومت انسولینی به سرعت بالا برود. مقاومت انسولینی یکی از دلایل اصلی بروز سندرم متابولیسمی و دیابت نوع ۲ است. همچنین این تغییر باعث افزایش سریع نشانگرهای التهاب می‌شود و نشان می‌دهد که پاسخ التهابی فعال شده است.

به علاوه، تحقیقات حیوانی و انسانی نشان داده است که استفاده از رژیم غذایی نامناسب و ناسالم باعث افزایش سطح اندوتوکسین می‌شود. 

مطالعات حیوانی نشان داده است که استفاده از یک رژیم غذایی پر چرب به مدت طولانی ممکن است باعث ایجاد اندوتوکسمی، التهاب، مقاومت انسولینی، چاقی و اختلالات متابولیسمی بشود. 

به همین منوال، در یک مطالعه ۱ ماهه بر روی ۸ فرد سالم، از رژیم معمول استفاده شد. نتایج نشان داد که سطح اندوتوکسین این افراد ۷۱ درصد افزایش داشت. اما در افرادی که از رژیم کم چرب استفاده کرده بودند، این میزان ۳۱ درصد افت داشت.

نتایج تعداد زیادی از مطالعات انسانی دیگر نیز نشان داد که میزان اندوتوکسین بعد از مصرف یک وعده غذایی ناسالم و پرچرب بالا می‌رود.

با توجه به اینکه بیشتر رژیم‌های غذایی پرچرب در خود کربوهیدرات‌های تصفیه شده و مواد اولیه فرآوری شده دارند، نمی‌توان این نتایج را به یک رژیم غذایی با چربی بالا و کربوهیدرات کم که حاوی غذاهی طبیعی و مقادیر زیادی فیبر است تعمیم داد. برخی از محققان معتقدند که کربوهیدرات‌های تصفیه شده باعث افزایش میزان باکتری‌های تولید کننده اندوتوکسین و همچنین نفوذ پذیری روده می‌شوند. در نتیجه بدن را در معرض مقدار بیش‌تری اندوتوکسین قرار می‌دهند.

یک مطالعه طولانی مدت بر روی میمون‌ها با یک رژیم غذایی حاوی فروکتوز تصفیه شده درستی این فرضیه را اثبات کرد. گلوتن نیز ممکن است به خاطر تاثیر آن بر روی علامت دهی مولکول زونولین نفوذ پذیری روده را افزایش دهد.

در حال حاضر دلیل اصلی اندوتوکسمی غذایی مشخص نیست. در واقع، به احتمال زیاد عوامل متعددی دخیل هستند. عواملی مثل اجزای تشکیل دهنده رژیم غذایی، تعادل باکتری‌های روده و بسیاری از عوامل دیگر.

 

جمع بندی

بسیاری از بیماری‌های متابولیکی مزمن از روده آغاز می‌شوند و به نظر می‌رسد که التهاب طولانی مدت یک نیروی محرک برای این بیماری‌هاست. التهاب ناشی از اندوتوکسین‌های باکتری ممکن است حلقه گمشده بین یک رژیم غذایی ناسالم، چاقی و بیماری‌های مزمن متابولیکی باشد. 

التهاب مزمن یک موضوع بسیار پیچیده است و دانشمندان به تازگی شروع به کشف چگونگی ارتباط آن با رژیم غذایی کرده‌اند. به احتمال زیاد سلامت عمومی رژیم غذایی و شیوه زندگی شما تاثیر مستقیمی بر روی خطر بروز التهاب مزمن می‌گذارد.

بنابراین، برای حفظ سلامتی خود و روده‌تان، بهتر است یک سبک زندگی سالم با ورزش زیاد، خواب کافی رژیم غذایی سالم، استفاده از فیبرهای پری‌بیوتیک فراوان را انتخاب کنید.