تأثیر رژیم کتوژنیک در سرطان
 

همان طور که همگان می‌دانند صنعت پزشکی روز به روز در حال افزایش است ولی با این‌حال در سال 2019 تخمین زده شده است که میزان مرگ‌‌و‌میر ناشی از بیماری سرطان در حال افزایش است .

این یعنی تعداد افرادی که به خاطر سرطان از دنیا می‌روند کاهش می‌یابد اما تعداد افرادی که به بیماری سرطان مبتلا می‌شوند روز‌به‌روز افزایش می‌یابد.

در سال 2018، انستیتوی ملی سرطان (NIH) تخمین زده است که 1،735،350 مورد سرطان جدید در ایالات متحده تشخیص داده می‌شود و 609.640 مورد از این موارد در اثر بیماری سرطان جان خود را از دست می‌دهند.

پزشکان همچنان در حال تحقیقات برای روش‌های درمانی جایگزین یا کمکی برای این بیماری هستند .

نکته مهم: افراد هرگز نباید درمان خود را به تاخیر بیندازند یا سعی کنند درمان حرفه‌ای سرطان را با روش‌های درمانی کمکی مانند رژیم کتوژنیک جایگزین کنند. هیچ کاری را نباید بدون مشورت با پزشک انجام داد،  مبتلایان برای هرکاری حتما باید با پزشک متخصص خود صحبت کنند.
 

رژیم کتوژنیک چیست؟
 

رژیم کتوژنیک به رژیمی گفته می‌شود که دارای کربوهیدرات کم، ‌چربی زیاد و همچنین پروتئین متوسط است. این یعنی 60 الی 70٪ از این رژیم غذایی از چربی‌های سالم، 20٪ پروتئین ها و 5٪ یا کمتر کربوهیدرات‌ها تشکیل شده اند. فواید این رژیم طی چندین دهه مورد بررسی قرار گرفته است و اثبات شده است. دکتر راسل وایلدر برای معالجه بیماری صرع در سال 1921 رژیم کتو را تجویز کرد.

در 500 سال قبل از میلاد‌،‌ اطبا آن زمان برای درمان بیماری صرع از روزه داری که یک روش قدرتمند بود استفاده می‌کردند ولی این روش درمانی برای کودکان و یا اشخاصی که شرایط بهداشتی خاصی داشتند مناسب نبود. به همین ‌دلیل دکتر وایلدر برای درمان بیماری صرع در کودکان از رژیم کتوژنیک استفاده کرد.

تحقیقات بسیاری نشان می‌دهد که این رژیم در آن زمان یک داروی ضد تشنج قوی و همچنین موثر بوده است.

نمونه بارز این مورد، چارلی آبراهامز، فرزند تهیه کننده هالیوود، جیم آبراهامز است. در سال 1993، چارلی یک کودک 2 ساله بود که علی رغم بسیاری از معالجات پزشکی، دچار تشنج قطره‌ای غیرقابل کنترل روزانه شد.

به گفته پدرش آبراهام ، چارلی آزمایشات زیادی داشته است، ده ها آزمایش خون و درمان از جمله عمل جراحی مغز داشته ولی بی ثمر بوده است. همه این موارد قبل از کشف رژیم کتوژنیک بوده است.

پس از آن، چارلی به بیمارستان جان هاپکینز منتقل شد و روش درمانی روزه داری روی او انجام شد و تحت یک رژیم کتوژنیک تحت نظارت پزشکی قرار گرفت. از آن زمان که این درمان روی چارلی انجام شد بیماری او بهبود یافت.

جیم در همان سال بنیاد چارلی را برای کمک به درمان صرع کودکان آغاز کرد. از آن زمان، رژیم کتوژنیک به دلیل سایر مزایای سلامتی مورد مطالعه گسترده‌تری قرار گرفته و به طور پیوسته محبوبیت خود را افزایش داده است.
 

رژیم غذایی کتوژنیک چگونه کار می‌کند؟
 

کتونمی

در سال 1921، یکی از پزشکان متخصص به نام دکتر وودیات بیان ‌كرد كه استون و اسید بتا هیدروكسی بوتیرات ( یا همان كتون) در افراد عادی با گرسنگی یا رژیم کم کربوهیدرات ظاهر می‌شوند. غلظت غیر طبیعی بالایی از اجسام کتون که در خون وجود دارد‌، کتونمی نامیده می‌شود. دکتر وایلدر قصد داشت روش دیگری برای ایجاد مکانیسم روزه‌دار (کتونمی) پیدا کند و سپس به رژیم کتوژنیک برسد.

 

گلوکونوژنز

بدن انسان کربوهیدرات‌ها را به عنوان منبع اصلی سوخت خود برای تولید انرژی استفاده می‌کند. زمانی که افراد میزان کربوهیدرات خود را در روز به کمتر از 50 گرم کاهش می‌دهند باعث کاهش میزان تولید انسولین نیز می‌شوند و بدن آن‌ها وارد حالت کاتابولیک می‌شود. یعنی ابتدا از گلیکوژن (کربوهیدرات‌های ذخیره شده) استفاده می‌کند و سپس وارد یک فرایند متابولیک موسوم به گلوکونوژنز می‌شود.

گلوکونوژنز به فرایندی گفته می‌شود که توسط آن گلوکز در بدن تولید می‌شود (تولید درون زا)، در درجه اول گلوکز در کبد تولید می‌شود. به همین دلیل است که بدن در هنگام گرسنگی طولانی مدت گلوکز خود را برای انرژی تولید می‌کند.

 

کتوژنز

زمانی که گلوکز بدن در حال کاهش است، گلوکونوژنز جایگزین مناسبی نیست زیرا گلوکونوژنز برای تامین نیازهای بدن کافی نیست.

این زمانی است که کتوژنز به عنوان منبع سوخت جایگزین به شکل اجسام کتون شروع به کار می‌کند.

سطح پایین تولید انسولین به دلیل پایین بودن گلوکز، محرک ذخیره گلوکز و همچنین چربی‌ها را کاهش می‌دهد. سپس چربی‌ها به اسیدهای چرب تقسیم می‌شوند تا متابولیزه شوند و پس از آن به كتون‌ها (استون و بتا هیدروکسی بوتیرات) تبدیل می‌شوند. بدن از این کتون‌ها به عنوان منبع اصلی سوخت خود استفاده می‌کند.

 

کتوز تغذیه‌ای

رژیم کتوژنیک باعث می‌شود بدن انسان سه روند فوق را طی کند و منجر به تولید اجسام کتون در مقادیر کم و بی خطر شود. تولید کتون‌های ناشی از رژیم غذایی به عنوان کتوز شناخته می شود، و همچنین ایمنی بدن نیز محسوب می‌شود. زیرا در pH خون تأثیر نمی‌گذارد. همچنین تفاوت قابل توجهی با کتواسیدوز در جایی که مقادیر زیادی کتون خطرناک در خون وجود دارد ، متفاوت است.

مشخص شده است که بدن کتون را توسط اندام‌هایی از جمله قلب،‌ بافت ماهیچه‌ها،‌ مغز و کلیه استفاده می‌کند. همچنین یافت شده است که آن‌ها ATP بیشتری برای انرژی از گلوکز تولید می‌کنند.
 

تأثیر رژیم کتوژنیک بر سرطان

 

گرسنگی سلول‌های سرطانی

تحقیقات نشان می‌دهند که یکی از برجسته‌ترین و جهانی‌ترین تغییراتی که در سلول‌های سرطانی مشاهده می‌شود،‌ افزایش قابل توجه در متابولیسم گلیکولیتیک است.

این مسیری است که بدن از آن برای تبدیل گلوکز به پیروات برای انرژی استفاده می‌کند. این یعنی اینکه که سلول‌های سرطانی مانند سلول‌های طبیعی بدن نیز برای رشد و تکثیر از گلوکز تغذیه می‌کنند.

با توجه به این نکته، محققان فرضیه‌ای را ارائه داده اند که در آن نشان می‌دهد رژیم کتوژنیک سلول‌های سرطانی را مجبور به استفاده از مکانیسم اکسیداتیو میتوکندری می‌کند که به نوبه خود باعث استرس اکسیداتیو متابولیک در سلول‌های سرطانی (نه در سلول‌های عادی) می‌شود.

 

کاهش انسولین

به باور محققان نقش دیگر رژیم کتو در کنترل سرطان کاهش تولید انسولین است. سطح پایین گلوکز در خون به معنای پایین بودن تولید انسولین است و انسولین یک هورمون رشد است که حتی سلول‌های سرطانی از آن برای تکثیر استفاده می‌کنند. سلول‌های عادی با استفاده از کتون سازگار می‌شوند، بنابراین به انسولین احتیاج ندارند. اما این مورد در بعضی از سلول‌های سرطانی صادق نیست.

 

افزایش تولید کتون

مشخص شده است که برخی از سلول های سرطانی دارای عملکرد میتوکندری و تنظیم آنزیم‌ها هستند. بنابراین، آن‌‌ها نمی توانند از کتون‌ها برای سوخت، مانند سلول‌های عادی استفاده کنند.

 

شواهد حمایت از خواص ضد سرطان رژیم کتو

در بسیاری از مطالعات حیوانی انجام شده، خواص ضد سرطانی رژیم کتو، بیش از 60 سال مورد مطالعه قرار گرفته است. بیشتر مطالعات انجام شده بر روی حیوانات نشان می‌دهد که رژیم کتوژنیک می‌تواند در کاهش رشد سرطان و بهبود میزان بقا موثر باشد.

در این مقاله می‌خواهیم برخی از مطالعات را در مورد تأثیر رژیم کتو بر روی سلول‌های سرطانی و آنچه که یافته‌اند بررسی کنیم.

لطفا همراه ما باشید.

 

سرطان مغز

یک مطالعه در سال 2010، اولین مورد از یک بیمار مبتلا به سرطان مغز را گزارش کرد که تحت رژیم کتوژنیک قرار گرفت. بیمار زنی 65 ساله بود که علائمی از قبیل سردردهای مزمن، تهوع، کاهش حافظه پیشرونده و موارد دیگر را نشان می‌داد. وی به گلیوبلاستوما (تومور مغزی) مبتلا شده بود.

قبل از انجام درمان استاندارد، او فقط روزه‌درمانی و رژیم كتوژنیك محدود (600 كیلوكالری در روز) را به همراه آب مورد استفاده قرار داد. در ادامه با شروع روند درمانی، بیمار به رژیم کتوژنیک خود ادامه داد.

آن ها پس از دو ماه از درمان، دریافتند که وی کاهش 20 درصدی وزن دارد و FDG-PET و MRI نمی‌توانند هیچ بافت توموری مغزی قابل رویت را تشخیص دهند. با این حال، رشد تومور طی چند هفته پس از بازگشت به رژیم غذایی منظم مشاهده شد.

در مطالعه‌ای در سال 1995 که در بیمارستان‌های دانشگاه کلیولند انجام شد، دو بیمار اطفال زن مبتلا به سرطان مغز مرحله پیشرفته تحت درمان با رژیم استاندارد کتوژنیک همراه با درمان استاندارد قرار گرفتند.

در طی هفت روز از شروع، قند خون آن‌ها به حالت عادی بازگشت و کتون‌ها 20 تا 30 برابر شدند. اسکن PET هر دو بیمار کاهش 21.8٪ در میزان جذب گلوکز در محل تومور را نشان داد. یکی از آن‌ها همچنین شاهد بهبود قابل توجهی در روحیه و کیفیت زندگی بود. وی رژیم غذایی کتو را برای 12 ماه دیگر ادامه داد و بیماری‌اش تحت کنترل در آمد.

 

سرطان دستگاه گوارش

در مطالعه‌ای که در سال 1991 روی 21 بیمار مبتلا به سرطان دستگاه گوارش انجام شد، بیماران به طور متوالی به مدت 14 روز رژیم غذایی‌کربوهیدرات بالا، رژیم کتوژنیک یا شکل دیگری از رژیم دریافت کردند. نتایج نشان داد که 32.2 درصد رشد تومور مربوط به بیمارانی بود که رژیم پرکربوهیدارت داشتند و 24.3 درصد کاهش رشد تومور در کسانی بود که رژیم کتوژنیک دریافت کرده بودند.

 

سرطان روده بزرگ

یک مطالعه در سال 2018 روی موش‌های مبتلا به سرطان روده بزرگ انجام شد که نشان داد فرمول رژیم غذایی ketogenic ممکن است رشد تومور را سرکوب کند. موش‌ها در گروه نرمال و تومور، رژیم جوندگان استاندارد را دریافت کردند و گروه آزمایش فرمول کتوژنیک را به مدت 3 هفته دریافت کردند. نتایج حاکی از کاهش وزن تومور در گروه فرمول کتوژنیک بود. آن‌ها همچنین سرکوب قابل توجهی در پاسخ التهابی سیستمیک و ریزش عضلات مشاهده کردند.

یک بررسی منظم از مطالعات حیوانی در سال 2017، که برای یافتن اثربخشی رژیم کتوژنیک در سرطان انجام شده است، نشان داد که رژیم کتوژنیک به طور بالقوه می‌تواند رشد سلول‌های سرطانی را مهار کند و زمان بقا را افزایش دهد.

 

سرطان گلیوما

در سال 2015 ، یک مطالعه مروری بر روی 32 بیمار مبتلا به سرطان‌های گلیوما (مغز و ستون فقرات) که تحت رژیم درمانی کتوژنیک قرار‌گرفتند. نشان از تاثیر این رژیم داشت.

 

سرطان پروستات

یک مطالعه در سال 2008 نشان داد موش‌هایی‌که از رژیم کتوژنیک بدون کربوهیدرات تغذیه می‌شوند، کاهش قابل توجهی در رشد تومور و بهبود بقا در مقایسه با گروه رژیم غذایی غربی دارند.
 

مصاحبه با محققان رژیم غذایی Ketogenic
 

نظر شما در مورد استفاده از رژیم کتو به عنوان یک درمان کمکی برای سرطان چیست؟

دکتر ادرین: بر اساس تحقیقات من فکر می‌کنم استفاده از رژیم کتوژنیک در ترکیب با سایر روش‌های درمانی بهترین گزینه است.

آیا رژیم کتو به عنوان یک روش واحد استفاده می‌شود یا در ترکیب با سایر درمان‌های سرطان استفاده می‌شود؟ (شیمی‌درمانی ، پرتونگاری ، جراحی و غیره)

دکتر ادرین : بستگی به این دارد که چه کسی این کار را انجام می‌دهد .من شخصاً اگر بیمار (یا هر یک از خانواده یا دوستانم) باشم از آن به عنوان یک روش درمانی استفاده نمی‌کنم، اما من قطعاً از آن به عنوان یک درمان کمکی استفاده می‌کردم. برخی از افراد وجود دارند که مایل به انجام مراقبت‌های استاندارد نیستند بنابراین ممکن است به تنهایی از آن استفاده کنند.

نظر شما در مورد استفاده از رژیم کتو به عنوان یک درمان کمکی برای سرطان چیست؟

دکتر توماس سیفرد: این رژیم کتوژنیک نیست بلکه کتوز درمانی است. کتوز درمانی شامل گلوکز خون پایین (65-55 میلی گرم در دسی لیتر و 3/5 میلی متر) و بالا رفتن اجسام کتون خون (3-4 میلی متر) است. رژیم کتوژنیک همراه با محدود به کالری می‌تواند به بیماران سرطانی کمک کند تا وارد کتوز درمانی شوند.

 

چند نکته مهم:

* شواهد حاصل از مطالعات بیشمار حیوانات و برخی مطالعات انسانی نشان می‌دهد که رژیم کتوژنیک ممکن است برای کمک به درمان و یا جلوگیری از سرطان مفید باشد. همچنین مواردی دیده شده است که برخی از بیماران پس از انجام رژیم کتو، کیفیت بهتری از زندگی نشان داده‌اند.

* با این‌حال، تقریباً تمام تحقیقات انجام شده تا کنون هرگز نتوانسته است اهمیت انجام تحقیقات بیشتر را برای نتیجه گیری دقیق برجسته کند.

* یکی از نتایج مثبت قابل توجه در اکثر مطالعات، عدم وجود عوارض جانبی رژیم کتوژنیک در بیماران سرطانی است و این بدان معنی است که غیر از طرز فکر، هیچ چیز برای از دست دادن آن وجود ندارد.

* همانطور‌که در ابتدای این مقاله بیان شد، شما هرگز نباید به دلیل استفاده از روش های جایگزین مانند رژیم کتوژنیک ، درمان های متعارف،سرطان را به تاخیر بیاندازید یا از آن جلوگیری کنید.

* با توجه به آزمایش‌های انسانی که در این مقاله به آن‌ها اشاره شد، در همه موردها، از رژیم کتوژنیک به طور همزمان با درمان‌های معمولی استفاده کردند. برخی از آن‌ها حتی قبل از شروع درمان، رژیم غذایی را دنبال می‌کردند. با این حال، هیچ کس به دلیل رژیم کتو درمان را به تأخیر نمی اندازد.

* اگر مایلید رژیم کتوژنیک را برای خود امتحان کنید، یا می‌خواهید آن را به کسی که می‌شناسید توصیه کنید این را در خاطر داشته باشید و همیشه قبل از شروع رژیم با پزشک خود مشورت کنید.

* شما می‌توانید از خدمات خانم دکتر دوستوندی برای مشاوره در زمینه رژیم درمانیِ کمکی برای بیماری‌های گوناگون از جمله سرطان استفاده نمایید. و از پلن‌های رژیمی ایشان استفاده کنید.